Bĩ trường đoản cú Quái

否 序 卦
Thái giả thông dã.

Bạn đang xem: Quẻ thiên địa bĩ

泰 者 通 也
đồ vật bất khả dĩ tầm thường thông. 物 不 可 以 終 通
rứa thụ đưa ra dĩ Bĩ. 故 受 之 以 否

Bĩ tự Quái

Thái là thông suốt, thông lầu,

rất nhiều loài hồ dễ dàng gót đầu khô giòn thông.

cho nên vì vậy Bĩ khởi lao lung...

Bĩ là Âm Dương biện pháp trở, trời đất giải pháp trùng, cho nên vạn vật dụng lâm cảnh bế tắc.

Bĩ là thời kỳ tiểu nhân lũng loạn bao gồm quyền, mang tình có tác dụng mưa, có tác dụng gió; còn bạn quân tử thì lại bất đắc dụng, bất phùng thời. đồ vật gi xui buộc phải sự bế tắc, sự chia tay ấy? chính là sự thái thịnh. Trên sao? bởi khi thịnh, con bạn dân dần bớt cố gắng, bớt đề phòng, bớt giữ ý, và bắt đầu đi vào con đường xa hoa hưởng thụ.

Nói rằng: Bĩ từ Thái sinh, cũng giống như Dostoievski sẽ viết: Căn nguyên của sự chiến tranh chính là cảnh thái bình (Max Scheller, L'Idée de la Paix et le Pacifisme, p 71).

Quẻ Bĩ ứng vào thời kỳ cơ mà con bạn lấy vật hóa học làm trọng tâm, rước sự đương đầu làm phương châm mặt hàng động, lấy sự vừa lòng thị hiếu, thị dục làm cho cứu cánh, mang sự thành công bên ngoài làm tiêu chuẩn mà review con người. Thời ấy tất cả cái đẹp đẽ đều phô ra ngoài, con bạn trở yêu cầu phù phiếm, phiến diện. Đạo đức, nhân ngãi cũng hời hợt nơi đầu môi, cửa ngõ miệng, cùng được lồng vào phần nhiều lễ nghi bên ngoài, được giăng mắc ở đâu đường, xó chợ, dưói hình thức bích chương với biểu ngữ... Tuy thế trên thực tế, đạo đức, nhân nghĩa đã bong khỏi lòng con người.

bạn quân tử lúc thái bình, thì phải ghi nhận đề chống họa hoạn; lúc gặp cơn đen, vận túng, thời phải biết ẩn dật, hóng thời, gắng giữ lấy lề xưa, giải pháp cũ, vắt tài bồi cho văn hóa truyền thống khỏi suy vong, chờ cho đến khi thời dịp xoay đưa đem đại vận, đem hanh khô thông trở lại.

Thái, Bĩ là nhị quẻ tương bội nghịch nhau. Nhân tâm tốt hay xấu, thiên vận đang xoay theo. Tích thiện thời cho gặp mặt may, tích ác thời cho chạm mặt dở. Nếu muốn biết thời vận Bĩ, Thái ra sao, thì chỉ coi lòng người xuất sắc hay xấu là rõ. Ta thấy, trong Thái bao gồm Bĩ, vào Bĩ tất cả Thái, đó là lẻ Ỷ Phục của Trời đất.

I. Thoán.

Thoán Từ.

否 . 否 之 匪 人 . 不 利 君 子 貞 . 大 往 小 來 .

Bĩ: Bỉ chi phỉ nhân. ăn hại quân tử trinh. Đại vãng tè lai.

Dịch.

Thoán Từ.

Bĩ là dịp con tín đồ chia rẽ,

quân tử trinh bền, vẫn chẳng may.

to đi, bé dại lại từ bỏ đây...

Thoán Truyện.

Thoán viết.

否 之 匪 人 . 不 利 君 子 貞 . 大 往 小 來 . 則 是 天 地 不 交 . 而 萬 物 不 通 也 . 上 下 不 交 . 而 天 下 無 邦 也 . 內 陰 而 外 陽 . 內 柔 而 外 剛 . 內 小 人 而 外 君 子 . 小 人 道 長 . 君 子 道 消 也 .

Bĩ đưa ra phỉ nhân. Vô ích quân tử trinh. Đại vãng đái lai. Tắc thiên địa bất giao nhi vạn trang bị bất thông dã. Thượng hạ bất giao nhi thế gian vô bang dã. Nội Âm nhi ngoại Dương. Nội nhu nhi nước ngoài cương. Nội xấu xa nhi ngoại quân tử. Hạ nhân đạo trưởng. Quân tử đạo tiêu dã.

Dịch.

Thoán rằng: Bĩ, vì người chia rẽ,

Quân tử trinh bền, vẫn chẳng may,

lớn đi, nhỏ dại lại từ đây,

là do Trời đất, đôi vị trí quải gàng.

Quần sinh thất vọng trăm đàng,

bên dưới trên ly cách, suy vong quốc gia.

Âm trong, Dương bị đẩy xa.

trong mềm, kế bên cứng, phô ra mẽ ngoài.

tiểu nhân lên mặt thầy đời,

Lòng thời ti tiện, mặt thời cao sang.

xấu xa thi triển lối đường,

Còn tín đồ quân tử, mối chóng ai hay.

Thoán Từ & Thoán Truyện cho rằng Bĩ là thời kỳ hòn đảo điên, phân chia rẽ, thời kỳ nhưng mà nhân nghĩa, đạo lý của bạn quân tử trở nên lỗi thời, lạc hậu, thời kỳ nhưng mà tiểu nhân cai quản chốt, quân tử đứng chầu rìa; thời kỳ nhưng tiểu nhân lên hương, quân tử xuống dốc; thời kỳ mà lại giang sơn, gấm vóc mất ý nghĩa cao đẹp của nó, thay đổi những phương pháp cho xấu xa mưu ước danh lợi. Dịch nói: Thiên hạ vô bang, cũng giống như Á Nam è cổ Tuấn Khải than:

giang san này vẫn giang san,

mà bấy giờ sẻ nghé, tung đành bởi ai?

nắm lại, Bĩ là thời kỳ mà nhỏ người không hề thực thi nhân đạo nữa (Bĩ phi nhân).

II. Đại Tượng Truyện.

象 曰 . 天 地 不 交 . 否 . 君 子 以 儉 德 辟 難 . 不 可 榮 以 祿 .

Tượng viết: Thiên địa bất giao. Bĩ. Quân tử dĩ kiệm đức ganh nạn.

Bất khả vinh dĩ lộc.

Dịch.

Tượng rằng: Trời đất quải gàng,

từng bên, mỗi ngã, đôi đàng chẳng giao.

Hiền hồn hậu cả, tài cao,

Liệu bề che dấu, cốt sao bay nàn.

Đừng ước ao lợi lộc, vinh quang.

tiểu nhân đắc thế, ẩn tàng là hơn.

chạm chán thời kỳ đảo điên, lòng fan đổi trắng, thay đen như vậy, người quân tử hãy đề xuất quy ẩn, đừng làm cho bả lợi danh làm hoen ố lý tưởng với đạo nghĩa của mình.

III. Hào Từ & Tiểu Tượng Truyện.

1. Hào Sơ lục.

初 六 . 拔 茅 茹 . 以 其 彙 . 貞 吉 亨 .

象 曰 . 拔 茅 貞 吉 . 志 在 君 也 .

Sơ lục. Bạt mao như. Dĩ kỳ vị. Trinh cat hanh.

Tượng viết.

Bạt mao trinh cát. Chí trên quân dã.

Dịch.

Hào Sơ lục, cỏ gianh lúc nhổ,

Nhổ một cây, nhiều bủa lên theo.

chính mình sẽ được may nhiều.

Tượng rằng: Cỏ gianh nhổ được giỏi lành,

nguyên nhân là tâm trí vẫn dành riêng thờ vua.

Theo đà tư tưởng ấy, Trình tử khi bình giải Hào Sơ đã nhận định rằng khi đã rất cần phải rút lui, tín đồ quân tử đề xuất rút lui toàn bộ, với tất cả mọi bằng hữu mình, như vậy bắt đầu hay.

Chu Hi thì giải ngược lại, mà cho rằng: Kẻ tè nhân mới ra cố gắng quyền, cũng chưa xuất hiện dịp làm gì ác lộ liễu, đề xuất Thánh nhân bắt đầu khuyên bọn họ hãy theo chính đạo mà trị dân, trị nước, ví như được như vậy sẽ hay, vì bởi thế tiểu nhân đang trở buộc phải quân tử, nhưng mà giang san, nước nhà sẽ có phần nhờ.

2. Hào Lục nhị.

六 二 . 包 承 . 小 人 吉 . 大 人 否 亨 .

象 曰 . 大 人 否 亨 . 不 亂 群 也 .

Lục nhị. Bao thừa. Hạ nhân cát. Đại nhân bĩ hanh.

Tượng viết:

Đại nhân bĩ hanh. Bất loạn quần dã.

Dịch.

Hào hai: bao bọc, nghe theo,

tiểu nhân như vậy, có chiều xuất xắc ho.

Khi tín đồ quân tử sa cơ,

cụ cùng, tuy thế vẫn chẳng lo khốn cùng.

Rồi ra đã được hanh khô thông.

Tượng rằng:

Đại nhân khi bĩ, vẫn hanh,

không còn cẩu thả, liên minh thuộc người.

Hào hai cho rằng tiểu nhân núm quyền, nếu còn biết nể nang, nghe theo, đỡ đầu fan quân tử thời cũng hay, cũng tốt. Mặc dù nhiên, bạn quân tử cấm kị gì để đến nỗi tổn thương cho thanh danh, giá bán trị, hài lòng của mình, cùng cũng chẳng thể như phượng hoàng thất thế buộc phải theo bầy gà được.

3. Hào Lục tam.

六 三 . 包 羞 .

象 曰 . 包 羞 . 位 不 當 也 .

Lục tam. Bao tu.

Tượng viết.

Bao tu. Vị bất đáng dã.

Dịch.

Lục tam: sở hữu lấy nhuốc nhơ.

Tượng rằng: sở hữu lấy nhuốc nhơ,

bởi vì ngôi vị vẫn là dở dang.

Hào ba nhận định rằng tiểu nhân cầm cố quyền, tuy phía bên ngoài thì cao kiêu, ngất xỉu ngưỡng như vậy, nhưng thực tế họ vẫn trường đoản cú thẹn cùng với lòng, do biết bản thân không xứng đáng với chức vị.

4. Hào Cửu tứ.

九 四 . 有 命 無 咎 . 疇離 祉 .

象 曰 . 有 命 無 咎 . 志 行 也 .

Cửu tứ. Hữu mệnh. Vô cữu. Trù ly chỉ.

Tượng viết:

Hữu mệnh. Vô cữu. Chí hành dã.

Dịch.

Mệnh Trời đã bao gồm trong thân,

bắt buộc không vấp vướng, lỗi lầm, 1-1 sai.

Đến Hào bốn, ta thấy cơ Trời đã bắt đầu xoay chuyển. Người hero trị Bĩ đã bắt đầu lộ diện. Đó là bậc cương minh đưa ra tài, có thiên chức phục hưng lại thời cuộc, và tất cả đông đồng minh vui lòng phụ bật, để làm nên đại cuộc.

5. Hào Cửu ngũ.

九 五 . 休 否,大 人 吉 . 其 亡 其 亡 . 繫 于 苞 桑 .

象 曰 . 大 人 之 吉 . 位 正 當 也 .

Cửu ngũ. Hưu bĩ. Đại nhân cát. Kỳ vong kỳ vong. Hệ vu bao tang.

Tượng viết:

Đại nhân đưa ra cát. Vị chính đáng dã.

Dịch.

Cơn đen, vận bĩ đang lui,

Đại nhân đã chạm mặt được hồi tuyệt ho.

Xem thêm: Những Cách Sửa Chữ Trên File Pdf, 3 Cách Sửa File Pdf Bạn Không Thể Bỏ Qua

rằng nguy, rằng hỏng new là,

Khóm dâu vững chãi, tha thiết buộc ràng.

Tượng rằng:

Đại nhân được tốt, được lành.

Là vì địa vị phân minh, lối hoàng.

Đối với người hùng tài năng kinh bang, tế thế, tài năng đem lại an bình, khang thái cùng đạo đức lại mang lại nhân quần đó, Dịch kinh khuyến nghị hãy biết lo lường, biết thận trọng, thì mới tạo cho được những thành quả đó vững bền.

Hệ Từ quảng luận hào này như sau:

Nguy thay, kẻ tưởng vững ngôi,

Táng vong, kẽ ngỡ thảnh thơi, trường tồn.

loạn là, kẻ tưởng trị an,

(Tưởng an, coi thường thị, ly loàn new sinh)

cho nên quân tử giữ lại mình,

Đương yên, nhưng vẫn nhớ dành cơn nguy.

Đương còn, vẫn sợ mất đi,

Nước yên, nhưng mà vẫn phòng lúc ly loàn.

Biết lo, thân bắt đầu được an,

Biết lo, bắt buộc mới bảo cả nước gia.

Dịch rằng:

Rằng nguy, rằng hỏng bắt đầu là,

Khóm dâu vững vàng chãi, thiết tha buộc ràng.

6. Hào Thượng Cửu.

上 九 . 傾 否 . 先 否 後 喜 .

象 曰 . 否 終 則 傾 . 何 可 長 也 .

Thượng cửu. Khuynh bĩ. Tiên bĩ hậu hỉ.

Tượng viết:

Bĩ bình thường tắc khuynh. Hà khả trường dã.

Dịch.

Cơn đen, vận bĩ hết rồi.

Trước thời bế tắc, sau vui bắt đầu là.

Tượng rằng: Bĩ cực, Thái lai,

có gì trường cửu làm việc đời này đâu?

Thánh nhân dứt quẻ Bĩ bởi một niềm vui, bằng chữ Hỉ, và cho rằng cơn đen, vận bĩ cũng có lúc phải cùng. Đó là một bài học tập dạy giải pháp xử thế rất là là thâm nám thúy, nó là phản nghịch ánh con đường lối tầm thường của Dịch Kinh., cơ mà ta có thể tóm tắt như sau: dịp thái thịnh, thì đừng nên kiêu sa, buông thả, cơ hội nguy bĩ thì chớ nên thất vọng, đừng nên nạn lòng. Thế mới là:

lúc hay phải ghi nhận lo toan,

khi cùng phải ghi nhận thi gan cùng với đời.

ÁP DỤNG QUẺ BĨ VÀO THỜI ĐẠI

Bĩ vào thời kỳ tiểu nhân lên cố gắng quyền. Tè nhân nuốm quyền thì chỉ bao gồm lớp người thống trị là sung sướng, còn dân con sẽ điêu linh. Đi vào lòng con người lúc ấy, ta chỉ thấy dâm bôn, uế tạp, thấy ác độc, đố kỵ. Lòng con tín đồ trở yêu cầu đêm trường tăm tối, vày đã vắngười bóng phương diện trời nhân nghĩa, lòng con người đã trở đề nghị sa mạc khô khan, vì đã làm khô cạn hết nước suối yêu đương yêu.

thời gian ấy, làng hội cũng như cá nhân ưa mang thiên lý, thiên đạo có tác dụng phấn sáp tô điểm cho vẻ bên phía ngoài thêm lộng lẫy, mà bên phía trong là cả một bến bãi tha ma nhân dục, là cả một hang ổ trộm cướp.

loại xã hội, chiếc cảnh đời mà quẻ Bĩ hy vọng nói ra ấy, đã được tác giả (Nhân Tử Nguyễn Văn Thọ) tả ra bằng những vần thơ sau đây:

cdsptphcm.edu.vn - Sau quẻ Thái đến quẻ Bĩ. Thái là khô cứng thông, Bĩ nghĩa là lấp, cũng có nghĩa là cùng. Thông với lấp tương đối, mà lại thông với cùng cũng tương đối. Hễ sau lúc đã Thái thông rồi, tất yếu lấp với thuộc tới. (Quốc Văn Chu Dịch Diễn Giải - Sào phái nam Phan Bội Châu). Thương hiệu quẻ: Bĩ là tắc (Bế tắc, mắc kẹt). Thuộc tháng 7.

*

 

Lời tượng

Thiên địa bất giao: Bĩ: Quân tử dĩ kiệm đức tỵ nạn, bất khả vinh dĩ lộc.

Lược nghĩa

Trời khu đất chẳng giao thông vận tải là quẻ Bĩ (Bế tắc). Người quân tử mang đấy mà lại dè dặt chiếc đức của bản thân mình để tránh nạn, chẳng buộc phải lấy lộc có tác dụng vinh.

Hà Lạc giải đoán

Được quẻ, 3 hào bên trên là đạo quân tử thì tốt, 3 hào bên dưới là đạo hạ nhân thì xấu.

Những tuổi hấp thụ Giáp: Ất hoặc Quý: Mùi, Tỵ, Mão. Nhâm hoặc Giáp: Ngọ, Thân, Tuất. Lại sinh tháng 7 là công danh và sự nghiệp phú quý.

THƠ RẰNG:

Có lộc cơ mà cũng không màng lộc.

Vị mặc dù cao chẳng lấy làm cao,

Chí người quân tử bền sao,

Tiến lên đĩnh đạc anh dũng thanh danh.

 

HÀO 1 ÂM: Bạt mao nhự, dĩ kỳ vị, trinh, cát, ham

Lược nghĩa

Nhổ rể cỏ mao, mang cả nhiều (cả 3 hào âm), giữ thiết yếu thi giỏi và khô cứng thông.

Hà Lạc giải đoán

Ý Hào: quay trở về với điều bao gồm thì tốt

Mệnh đúng theo cách: người dân có danh dự, dời tổ đi lập nghiệp bên ngoài, vứt gần theo xa, chí nhằm vào bài toán công, đừng tứ kỷ thì hưởng trọn phúc.

Mệnh ko hợp: Liệu thời hãy tiến, tri cơ cần lui, thời gian nan, cực nhọc hành chi, giữ đem thân gia cho khỏi tai nguy.

XEM TUẾ VẬN

- quan chức: chờ vấp ngã nhiệm, đương trên chức bị dèm pha.

- Giới sĩ: khó chạm mặt cơ hội.

- người thường: buộc phải thủ cựu, phòng gồm việc liên quan lôi thôi.

THƠ RẰNG:

Vận bĩ yên phận là hay,

Đừng khi vọng đụng tai cất cánh vạ liền.

 

HÀO 2 ÂM: Bao thừa, tiểu nhân cát, đại nhân bĩ hanh

Lược nghĩa

Bao có thừa thuận (3 hào dương); người nhỏ thì được tốt, bạn lớn thì đành bĩ để giữ đạo khô hanh thông.

Hà Lạc giải đoán

Ý Hào: Phận nhỏ tuổi nhưng không có tác dụng hại điều thiện thì vẫn xuất sắc lành.

Mệnh hợp cách: Trung chính, khoan dung, làm việc yên chờ phúc trạch. Sau rất có thể đổi bĩ thành thái, hưởng phúc trạch.

Mệnh ko hợp: Theo thói thường, danh không chính, lợi không bền, thủ phận thì đỡ tai họa.

XEM TUẾ VẬN

- quan lại chức: có thời cơ thì làm

- Giới sĩ: phải đời thời

- bạn thường: đành nuốt nhục để lưu lại thân gia, còn nếu không thì cạnh tranh tránh thị phi, tai họa.

THƠ RẰNG:

Người bé dại vì sinh kế,

Uốn sườn lưng để phụng hành

Đại nhân đề xuất tự thủ,

Vận bĩ, đạo vẫn hanh.

 

HÀO 3 ÂM: Bao tu

Lược nghĩa:

Bao dong được điều xấu hổ

Hà Lạc giải đoán

Ý Hào: tè nhân ý muốn làm ác mà không làm được.

Mệnh phù hợp cách: dù được quý nhân đùm bọc, hoặc có chức phận bé dại nhưng cũng chỉ tất cả tiến ko miếng. Chỉ bao gồm tăng ni là tốt.

Mệnh ko hợp: không giữ lại được vật nài nếp dịp cùng

XEM TUẾ VẬN:

- quan lại chức: Xin về hưu

- Giới sĩ: chống bị tai tiếng

- người thường: bị điều tiếng, thưa kiện.

THƠ RẰNG:

Nhân tình trục trặc khó khăn tin,

Dèm pha lắm chuyện, duy trì gìn họa lây.

 

HÀO 4 DƯƠNG: Hữu mệnh vô cữu, trù ly chỉ

Lược nghĩa

Có vận mệnh, ko lỗi gì cả, cả bầy được dựa vào phúc (cả 3 hào dương).

Hà Lạc giải đoán

Ý Hào: có thời cơ ngộ.

Mệnh đúng theo cách: có công danh và sự nghiệp phúc thọ, được đãi như quốc khách để thực hiện chí hướng.

Mệnh ko hợp: cũng được hưởng phúc, ruộng vườn, tuyệt hoạt động, ít tĩnh.

XEM TUẾ VẬN:

- quan lại chức: gồm đồng liêu giúp, lộc vị tiến.

- Giới sĩ: được tiến cử, danh dự lên.

- bạn thường: ruộng vườn chiến phẩm tăng tiến, nhiều dịp vui mừng, nhỏ cháu đề huề.

THƠ RẰNG:

Quyền uy cờ đã đi đến tay,

Việc có tác dụng suông sẻ, thời này hanh khô thông

 

HÀO 5 DƯƠNG: Hữu bĩ, đại nhân cát, kỳ vong, kỳ vong, hệ vu bao tang.

Lược nghĩa

Thôi không còn bĩ, đại nhân tốt. Nhưng lại lo mất lo mất (phải kéo dài như) ràng buộc vào ngùm rễ dâu.

Hà Lạc giải đoán

Ý Hào: Làm phân minh con fan của Hòa bình, để biết cái thuật duy trì nghiệp lớn.

Mệnh đúng theo cách: bao gồm đức lớn, công bằng, cẩn thận, xét nét, không quăng quật cơ hội, phong phú bền được.

Mệnh không hợp: tài giỏi đức, không chạm mặt thời, bình sinh an vui, chẳng vinh, chẳng nhục.

XEM TUẾ VẬN:

- quan tiền chức: ngồi chính vị.

- đa số người: họa đi phúc chuẩn bị lại. Quân địch lùi dần. Ruộng vườn cửa thâu hoạch, lo hóa mừng, mất thành được.

Số xấu tổn vong hình khắc

THƠ RẰNG:

Thời đại thịnh, tiếp đây nơi,

Nhưng đừng hờ hững, lỡ rồi xảy nguy.

 

HÀO 6 DƯƠNG: Khuynh bĩ, tiên bĩ, hậu bĩ

Lược nghĩa

Đánh đổ được bĩ, trước bĩ sau mừng

Hà Lạc giải đoán

Ý Hào: Bĩ đổ, tận hưởng phúc.

Mệnh hòa hợp cách: chí phệ cương quyết, sắp xếp hơn người, trước gian truân, sau lỏng lẻo lạc.

Mệnh ko hợp: danh lợi cạnh tranh thành, cốt nhục hình thương, tăng ni tốt.

XEM TUẾ VẬN

- quan tiền chức: Mất chức thì được phục hồi. Chờ câu hỏi thì được bổ.

- Giới sĩ: Bị đình trệ thì phục hoạt, khốn lậu ngày được tháo mở. Khiếu nại tụng lâu được giải. Số xấu gồm biến cố, yếu thọ.

THƠ RẰNG:

Bĩ qua tức thời Thái đến

Kiền kết thúc vận lại thông

Mộc biên người ấy gặp

Trăm việc giỏi vô cùng

(Kiền hậu đạo trả thông

Bĩ quá phổ biến thành Thái

Nhật ngộ Mộc biên nhân

Bách sự thành cát đại).

(t/h)

*
*
*
*
*

Hà Lạc Lý Số - cdsptphcm.edu.vn - About us

This thư điện tử address is being protected from spambots. You need Java
Script enabled to view it.